Moslims

Een moslim (Arabisch: مسلم, moeslim) is letterlijk: iemand die zich overgeeft, waarbij gedoeld wordt op de overgave aan God (Arabisch: الله, Allah). "Moslim" kan dus ook in een bredere context gebruikt worden. Meestal wordt met een moslim een aanhanger van de islam bedoeld, ook hier in dit artikel.

De shahadah verwoordt dat een moslim boven alles in God gelooft en doorgaans wordt daarop volgend Mohammed 'slechts' als diens profeet of boodschapper beschouwd. Wel zien de meeste moslims, met name soennieten, Mohammed als een volmaakt rolmodel en proberen zij hem zo getrouw mogelijk na te volgen in woord en daad, omdat volgens hen in de Koran een verwijzing hiernaar staat. Deze verwijzing wordt betwist door koranistische moslims.

Andere benamingen

Een synoniem voor een moslim is islamiet. Een vrouwelijke moslim wordt meestal een moslima genoemd. Moslims noemen zichzelf meestal moslim. De aanduiding mohammedaan wordt door moslims sterk afgekeurd, omdat het zou betekenen dat Mohammed als godheid vereerd wordt, parallel aan de verering van Jezus door christenen als zoon van God, hetgeen afbreuk doet aan het strikt monotheïstische karakter van de islam.

Het synoniem muzelman komt van het Turkse musluman dat weer afgeleid is van het Perzische meervoud musliman. In het Nederlands is dit woord niet gebruikelijk meer, maar in het Frans is dit het gewone woord (musulman). De laatste lettergreep heeft dus niets met een man te maken en het soms gehoorde muzelvrouw is dan ook een etymologische vervorming.

Moslims wijzen er vaak op dat de woorden islam en moslim verband houden met het Arabische woord voor vrede: salam. Ze zijn alle drie afkomstig van dezelfde drieletterige wortel سلم (S-L-M), die onder andere "zich overgeven, onderwerpen" betekent.

Het geloof en de verplichtingen van een moslim

De soennitische islam stelt de de vijf zuilen van de islam voorop. De Zuilen worden apart van elkaar genoemd in de Koran. Anders-gelovigen hebben soms moeite met het ontbreken van een letterlijke beschrijving op één plaats in de Koran. De Hadith en tradities geven vaak echter een belangrijke invulling die zeker niet vergeten moet worden.

De Zuilen van geloof geven aan wat een moslim behoort te geloven. Deze Zuilen verschillen soms, maar te stellen valt dat een moslim in het bijzonder de verplichting heeft te allen tijde monotheïst te zijn. Daarnaast moet hij alle profeten (zoals Musa en Isa), de Koran en de andere islamitische Heilige Boeken (zoals de Thora en de Indjil) erkennen. Sommigen, met name sji'ieten, nemen vaak ook de inspanning voor het geloof als een der Zuilen.

Hoe iemand moslim wordt, kan op verschillende wijzen. Doorgaans wordt iemand een moslim door ten overstaan van een imam of korangeleerde en in het bijzijn van ten minste twee getuigen, zowel mannelijk als vrouwelijk, kunnen hier als getuige optreden - de geloofsbelijdenis van de islam in het Arabisch op te zeggen. Met het uitspreken van de shahadah belijdt men het credo van de islam, namelijk dat er maar één godheid is, God, en dat Mohammed zijn profeet en boodschapper is.

Centraal in de islamitische omgang staat het Goddelijke. Zo zal op een verwachting voor de toekomst het Insha'Allah (als God het wil) klinken, waarop men eveneens antwoord met insha'Allah. Op grond van de Koran behoort men de gasten op zeer goede wijze te behandelen. Daarnaast wenst men elkaar bij begroeting de vrede toe. Deze wordt steeds in het Arabisch uitgesproken met de woorden 'assalam alaikum' (vrede zij met u) of kortweg 'salam' (vrede), waarop de aangesprokene minstens antwoordt met 'wa-alaikum assalam' (en met u de vrede) of kortweg 'salam' (vrede) of 'wa-alaikum' (en met u).

Huidige geloofsinvulling van een moslim

Moslims verschillen van elkaar in de manier waarop men de moderniteit en verlichtingswaarden met de aanhankelijkheid aan de islam als geloof en de islamitische manier van het leven in overeenstemming brengen. Er is onderscheid tussen moslims die hun leven willen leven zoals de eerste drie generaties van de islam en zij die tot doel hebben om de islam te herinterpreteren in het licht van de vragen en uitdagingen van deze tijd.

Islamisme is een relatief nieuwe term voor een reeds sinds het ontstaan van de islam bestaande stroming die de orthodoxe zienswijze als originele, authentieke vorm van de islam ziet en die andere vormen van de islam als bedorven en illegitiem ziet. Zij staat een rigoureuze, hernieuwde toepassing van de Koran en de religieuze wetten voor. Deze niet-geestelijken passen de islamitische wetten echter toe zonder de islamitische leermeesters te consulteren. Zij erkennen de tafsir die in de loop der eeuwen door islamitische juristen werden gemaakt, niet.

In tegenstelling hiermee zien veel meer vrijzinnige moslims de integratie van moderne verlichtingswaarden als verenigbaar met het oorspronkelijke theologische programma waarop de islam werd gebaseerd. Tussen deze twee meningen kan men een breed spectrum van manieren van geloven vinden.

Moslims in de westerse wereld houden vaak vast aan gebruiken uit het land van oorspronkelijke herkomst. Niet altijd zijn deze gebruiken onderdeel van de islam, maar onderdeel van de volksislam of van tradities. Voor sommige niet-moslims kunnen deze gebruiken en andere onderdelen van de islam een islamofobische reactie oproepen.